Ankara'da 2014 yılında başlayan ve 60-65 yaş üstü vatandaşlara ücretsiz veya indirimli toplu taşıma imkanı sunan uygulama, günümüzde tartışma konusu haline geldi. Dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in talimatıyla hayata geçirilen bu uygulama, ilk başlarda olumlu karşılanmış olsa da, artan yaşlı nüfusu ve değişen demografik yapıyla birlikte sorunlara yol açmaya başladı. Peki, Ankara toplu taşımada yaşanan bu "yaşlı krizi"nin çözümü ne? Mansur Yavaş yönetiminin bu konudaki yaklaşımı nasıl?
Ankara'nın Yaşlanan Nüfusu: Toplu Taşımaya Etkisi
2014 yılında Ankara'nın toplam nüfusu 5.150.072 iken, 60-65 yaş arası nüfus 185 bin kişiydi. Ancak 2024 yılına gelindiğinde, bu yaş grubundaki nüfusun 625 bin kişiye yükseldiği görülüyor. Türkiye genelinde de yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte, Ankara'da toplu taşıma araçları özellikle yaşlı vatandaşlar tarafından yoğun bir şekilde kullanılıyor. Bu durum, işe, okula veya diğer aktivitelere yetişmeye çalışan genç ve orta yaşlı vatandaşların ulaşımını olumsuz etkiliyor.
Mevcut toplu taşıma araçlarının sayısının yetersiz olması, koltukların kırık dökük olması, havalandırma ve klima gibi konfor unsurlarının eksikliği gibi sorunlar da yaşanıyor. Araç sürücülerinin agresif tavırları ve ani frenler, özellikle yaşlı ve fiziksel olarak zayıf olan yolcular için tehlike oluşturuyor. Bir emekli vatandaşın, ücretsiz kartı sayesinde gün içinde defalarca araç değiştirmesi, sistemdeki aksaklıkları gözler önüne seriyor.
Ücretsiz Kart Sömürüsü ve Gelir Eşitsizliği
Ankara'da 60-65 yaş üstü ücretsiz toplu taşıma kartı sahibi olanların gelir seviyesi gözetilmeksizin her yıl kartlarının yenilenmesi, adaletsizliklere yol açıyor. Gazi Osman Paşa, Çinnah, Çankaya, Çayyolu gibi semtlerde yaşayan ve yüksek gelir düzeyine sahip olan kişilerin de ücretsiz kartlardan yararlanması, ihtiyaç sahibi olanların hakkını gasp ediyor. Bu durum, gelir eşitsizliğini daha da derinleştiriyor.
Bu konuda bir vatandaşın görüşleri şöyle:
"Ayağında onbin₺’lik ayakkabı, gözünde rayban gözlüklü bedava kart sahipleri. Sohbetler iki yazlıktan bu yıl hangisine gitsem? Kirpiğim gözüme kaçtı Acıbadem Hastanesine mi gitsem?"
- Araç sayısı artırılmalı
- Yolcu sayısı azaltılmalı veya sınırlama getirilmeli
- Gelir seviyesine göre kart dağıtımı yapılmalı
Çözüm Önerileri ve Beklentiler
Ankara'da toplu taşımada yaşanan sorunların çözümü için acil önlemler alınması gerekiyor. Öncelikle, toplu taşıma araçlarının sayısı artırılmalı ve mevcut araçların konforu iyileştirilmeli. Gelir seviyesine göre ücretsiz kart dağıtımı yapılarak, ihtiyaç sahibi olanların bu hizmetten yararlanması sağlanmalı. Ayrıca, toplu taşıma saatlerinde düzenlemeler yapılarak, yoğunluğu azaltmak mümkün olabilir. Mansur Yavaş yönetiminin bu konuya duyarlılık göstermesi ve çözüm odaklı adımlar atması bekleniyor.
Ankara'da yaşayan herkesin, insanca ve başkent onuruna yakışır bir toplu taşıma hizmeti alması en doğal hakkıdır. Yetkililerin, bu hakkı lütuf gibi sunmak yerine, çağın gerekliliklerine uygun bir hizmet anlayışıyla hareket etmesi gerekiyor. Aksi takdirde, Ankara toplu taşımada yaşanan bu "yaşlı krizi" daha da derinleşecek ve çözümü zorlaşacaktır.
